Kacheltjes in tal van varianten zijn niet aan te slepen. Maar ben je echt goedkoper uit deze winter als je elektrische kacheltjes in het stopcontact plugt? Of het schuurtje vult met haardhout? ‘Je kunt het gasverbruik halveren.’ ‘En zo komt Jan Splinter door de winter?’ schamperde PvdA-kamerlid Marcel van Dam veertig jaar geleden richting toenmalig premier Lubbers over de crisismaatregelen. Volgens Van Dam zouden grote groepen Nederlanders het financieel niet redden. Met de huidige gasprijs (meer dan 3 euro voor een kuub gas) zoekt Jan Splinter wederom naarstig naar bezuinigingen want komende winter kan er zomaar voor 750 euro of meer per maand door de gasmeter stromen.

Een kacheltje is de uitweg die veel mensen zien. De Nederlandse Haarden- en Kachelbranche NHK noteerde in het tweede kwartaal 30 procent meer verkoop. Vooral hout- en pelletkachels zijn in trek, ook tijdens de hittegolf staat de telefoon niet stil. ,,Of je ermee bespaart? Je kunt de gasrekening ermee halveren, tenminste dat is bij mij thuis zo. Wij adviseren om de cv op een constante temperatuur van zo’n 16 graden te zetten en de houtkachel als bijverwarming te pakken voor de avonden’’, zegt woordvoerder Gert Kooij van NHK. Met 1000 euro aan stookhout krijg je evenveel warmte als 2500 euro aan aardgas, is de rekensom die NHK maakt. ,,Een houtkachel is niet zo geschikt om de cv te vervangen, want je bent heel de tijd bezig met het hout. Maar het is perfect om het snel warm te krijgen en het ‘s avonds behaaglijk te hebben.’’

Volle agenda

Wie nog dit jaar een houtkachel wil hebben moet geluk hebben dat er ergens een gaatje in de volle agenda van de kachelverkopers valt. ,,Bij de erkende handelaren tenminste. De markt is booming en er doemen overal bedrijfjes op die snel geld denken te verdienen. Maar een onvakkundig aangelegde kachel met schoorsteen is letterlijk spelen met vuur,’’ waarschuwt de branchevereniging. ,,Dan is het een kwestie van tijd voor de rode auto met de blauwe lichten komt.’’

Naast hout zijn ook elektrische kachels in trek. De simpele bouwmarktkacheltjes in de vorm van een radiator die je in het stopcontact steekt tot en met elektrische inbouwhaarden inclusies led-scherm voor de vlammetjes. En zelfs de kolenkachel – een milieuspook uit het verleden – wordt hier en daar weer gevraagd. Er is een beetje import van kolenkachels uit België en op Marktplaats worden bijna 100 stuks aangeboden. ,,De vraag naar kolen groeit’’, zegt Wilco Rook (geen grap) van Haardhouthandel Rook. ,,En daar is niks mis mee. Het is een pure fossiele brandstof. Logisch je kunt er flink mee besparen. De uitstoot is pas een probleem als je een slechte installatie hebt. Maar met moderne hout- en kolenkachels is er geen probleem. En niet iedereen woont in de stad met een cv-installatie.’’

PAK’s en benzeen

Paulien van der Geest van Milieu Centraal ziet de ontwikkeling met lede ogen aan. Ze begint meteen met de besparingsriedel. Radiatorfolie, deuren dicht, een kruik mee naar bed enzovoorts, zó moet je de gasrekening aanvallen. ,,Als je hout stookt is dat voor de gezondheid heel slecht. Fijnstof, koolmonoxide, PAK’s, benzeen. De buurman zal niet blij zijn met je als je dagelijks stookt.’’ En het rendement van een houtkachel (max 80 procent) is veel lager dan van een HR-ketel (92 procent) en verbleekt bij het rendement van een warmtepomp (tot 200 procent). Maar is het goedkoper om te stoken op hout of elektriciteit? ,,Dat weten we eigenlijk niet, daar moeten we eens aan rekenen.’’

Marcel van Bijsterveld van Verwarmwinkel.nl heeft het tijdens de hittegolf even druk als in een koude week in oktober. ,,Nu zijn er nog geen levertijden maar dat verandert als het koud wordt. Iedereen is ermee bezig. Wat wil je als je voorschot aan het energiebedrijf is verdriedubbeld?’’ Hij levert veel elektrische kacheltjes die simpelweg in het stopcontact worden geplugd. ,,Met een kacheltje van 2000 Watt kun je een ruimte van 20 vierkante meter verwarmen. Tegenwoordig hebben ze wifi en kun je per kamer de temperatuur en de tijden programmeren. Ideaal, je hebt het precies warm op het moment en de plaats waar jij dat wilt.’’ Hij adviseert mensen vaak om de cv-installatie laag te zetten en elektrisch bij te stoken als het nodig is. ,,Maar er zijn ook klanten die van het gas gaan en in heel het huis elektrische panelen met wifi hangen, mits je meterkast zwaar genoeg is natuurlijk. ,,Dan ben je voor 2000 euro klaar. Daar heb je geen warmtepomp voor.’’

De infraroodpanelen, een soort terrasverwarmer voor binnen, gaan ook hard. Dan kun je gericht jouw werkplek warmhouden. ,,En er zijn elektrische dekentjes voor in je bureaustoel’’, zegt Van der Geest van Milieu Centraal. Dat is nóg zuiniger. Want, zo weet Milieu Centraal, isoleren en alleen verwarmen waar je de warmte op dat moment nodig hebt is het goedkoopst.